نمک در صنعت شیلات چه کاربردهایی دارد؟

نمک شیلاتی در صنعت شیلات کاربردهای فراوانی دارد. استفاده از نمک طبیعی مورد استفاده برای پرورش آبزیان در عملکرد فیزیولوژیکی آبزیان تأثیر فراوانی دارد و می‌تواند آبزیان مختلفی همچون ماهی و میگو را از گزند بیماری حفظ کند. خصوصا اینکه یکی دیگر از کاربردهای نمک در صنعت شیلات گندزدایی آب است.

رشد جمعیت و افزایش تقاضای مصرف‎کنندگان باعث صنعتی شدن کشاورزی، دامداری و آبزی پروری شده است. به دنبال آن نیز ساخت استخرهای مدرن برای پرورش آبزیان رو به افزایش است تا پاسخگوی نیازهای بازار در صنعت شیلات باشد. همانطور که آب‎ها و دریاهای طبیعی دارای نمک‎های متنوعی هستند، برای پرورش آبزیان نیز لازم است که همان شرایط را در محیط استخرهای پرورش فراهم کنیم. لذا آبزیان پرورشی در محلول آب شور که دارای ریز مغذی‎هایی که در آب دریا یافت می‎شود، نگهداری می‌شوند.

در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی کاربرد نمک صنعتی در شیلات بپردازیم و ببینیم که چرا باید برای پرورش ماهیان و آبزیان در این صنعت پر سود و پر درآمد از نمک طبیعی استفاده کنیم.

کاربرد نمک در صنعت شیلات و پرورش آبزیان

مهم‌ترین استفاده و مزیتی که از نمک شیلاتی استفاده می‌شود، برای پیشگیری و درمان برخی از بیماری‎ها است. کاهش انگل‎ها، قارچ‎ها و عفونت‎های به‌وجود آمده بر روی آبشش، پوست و تخم ماهی‎ها نیز از دیگر کاربردهای نمک در شیلات است که بیشترین علت را دارد.

بسته به دمای آب و اینکه در چه فصلی از سال قرار داریم، در استخر پرورش آبزیان از نمک استفاده می‌شود. مقدار استفاده از نمک در استخر ماهی نیز بستگی به نوع و مقدار آن در هر استخر دارد که باید در فواصل زمانی درستی در کوتاه مدت، ماهانه و هفتگی انجام شود.

در ادامه به معرفی کلی کاربرد نمک در صنعت شیلات می‌پردازیم که با استفاده درست از آن، می‌توانید در فرآیند تکثیر برخی گونه‎های آبزیان به منظور جداسازی تخم‎ها و رفع چسبندگی تخم‎ها از نمک شیلاتی استفاده کنید.

جلوگیری از یونیزه و مقطر شدن آب

به دلیل یونیزه شدن آب در استخرهای پرورش ماهی آب شیرین که در اثر افزایش حلالیت یون نیتریت رخ می‌دهد، یکی از بیماری‌های ماهیان پرورشی آب شیرین، بیماری قهوه‌ای شدن(مت هموگلوبین) است.

با افزایش حلالیت یون نیتریت در آب و انتشار حرکت آن به درون خون ماهی، غلظت یون نیتریت در خون افزایش می‌یابد که سبب قهوه‌ای شدن خون خواهد شد. چون یون نیتریت با یون کلر موجود در آب شیرین با هم در حال رقابت هستند.

در نتیجه با بالا رفتن یون کلر در آب، توانایی نیتریت و حرکت آن به درون خون کاهش می‌یابد. غلظت ppm ۱۵ -۲۰ برای یون کلرید غلظت مناسبی است، در غیر این صورت، افزایش غلظت یون کلر ضروری است.

استفاده از نمک شیلاتی برای جلوگیری از یخ زدن تخم آبزیان

یکی از مشکلاتی که در پرورش آبزیان وجود دارد، یخ زدن تخم ماهیان در فصل سرما است که می‌تواند در پرورش ماهی برای فصل بد تاثیر مستقیم و زیادی داشته باشد.

در فصل زمستان می‌توانید با استفاده از نمک شیلاتی در استخر دمای آب را بهتر کنترل کرده و از یخ زدن تخم ماهی و آبزیان نیز جلوگیری کنید.

یکی از روش‌های جدا سازی تخم مرده از تخم زنده ماهی استفاده از نمک است. در این ترکیب با استفاده از فرمول خاصی که در هر ۸ لیتر آب از ۹۶۰ گرم نمک استففاده می‌شود، موجب می‌شود تا علاوه بر حداسازی تخم ها از یکدیگر، تخم‌های مرده به سطح آب آمده و تخم‌های سالم در کف آب باقی بمانند.

جدایی از این مورد، اگر تخم ماهی‌ها در برابر سرمای زیاد قرار گیرند، یخ زدن آنها نیز بیشتر باعث چسبیدن شده و علاوه بر تلفاتی که در اثر یخ زدن به وجود می‌آید، با چسبیدن تخم‌ها به یکدیگر نیز بخشی از تخم‌ها عملا بی استفاده و از بین خواهند رفت.

کم کردن جلبک استخر با استفاده از نمک شیلاتی

یکی دیگر از مشکلاتی که در صنعت پرورش ماهی، خصوصا در فصل گرما وجود دارد بستن جلبک است. به دلیل اینکه در استخرها ممکن است به اندازه کافی آب در جریان نباشد و از سویی دیگر با مشکلاتی که در تامین برق این روزها با آن مواجه هستیم، دستگاه‌های پمپ آب که وظیفه اکسیژن سازی و در جریان قرار دادن آب را دارند کار نکنند، با یک محیط عالی برای به وجود آمدن جلبک مواجه هستیم.

با پاشیدن نمک بر روی‎ جلبک‎های اطراف استخرها می‌توان تا حد بسیار زیادی در کنترل جلبک‎ها موفق عمل کرد.

کاهش استرس آبزیان

یکی دیگر از موارد استفاده از نمک شیلاتی کاهش اثرات استرسی بر روی آبشش ماهی‎ها است. استرس در ماهیان دلایل مختلفی دارد که یکی از رایج‌ترین آنها، ناشی از اسیدی شدن آب در اثر باران‎های اسیدی است. یا هنگام رقم بندی ماهیان که نیاز به دستکاری شدن است. از دیگر مواردی که موجب ایجاد استرس در ماهی می‌شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استرس ناشی از عملیات حمل و نقل ماهی توسط تانکرهای حمل‎و‎نقل
• ایجاد استرس به دلیل سقوط اجسام درون استخر
• ایجاد استرس در هنگام غذا دادن به ماهی
• ایجاد استرس هنگامی که موجودات دیگری وارد استخر شوند
• و…

همگی این موارد باعث ایجاد استرس می‌شود که دلیل آن ترشح ماده‌ای به نام«اپی نفرین» است. استفاده از نمک به دلایلی از ایجاد استرس در ماهی جلوگیری کرده و باعث می‌شود تا از ترشح این ماده جلوگیری شود.

کاربرد نمک شیلاتی در حمل و نقل ماهی

برای حمل و نقل ماهی از بشکه و تانکرهای بزرگ پلاستیکی پشت خودروها استفاده می‌شود که در حین مسیر، ماهی آرامش خاطر کافی نداشته و به دلیل تکان‌های شدیدی که دارد، استرس زیادی به ماهی وارد می‌شود. در این صورت ماهی برای کنترل این استرس انرژی زیادی را مصرف خواهد کرد.

هر نوع دستکاری همچون حمل و نقل ماهی، موجب افزایش استرس می‌شود که همانطور که گفته شد موجب ترشح«اپی نفرین» در خون شده و به دنبال آن اپی نفرین گردش خون در برانش را بالا می‌برد. در نهایت آب به سمت برانش‌ها کشیده می‌شود که نتیجه آن چیزی جز افزایش میزان دفع ادرار نیست.

از آنجایی که کلرید و سایر یون‌ها به همراه ادرار اضافی از بدن خارج می‌شود، بخشی از تلفات ماهی در حمل ونقل به همین دلیل است. افزودن نمک به آب در جریان حمل ونقل بیشتر به خاطر نقش حفاظتی نمک‌ها دربرابر ازدست رفتن الکترولیت‌های خون است که تهدیدی جدی برای ماهی به حساب می‌آید

همچنین برای جلوگیری از برهم خوردن تنظیم یونی در خون نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. درکل کلرید سدیم(Nacl) معمولی‌ترین نمکی است که در حمل ونقل مورد استفاده قرار می‌گیرد. غلظت آن نیز معادل ۵/۰ تا ۱ درصد استرس ماهی را کاسته و تنظیم اسمزی را پایدارتر، و در نتیجه تولید موکوس را افزایش می‌دهد تا حمل ونقل با سهولت انجام گیرد.

---

نمک شیلاتی شرکت میعادبازرگانان رازی

نمک شیلاتی شرکت میعاد بازرگانان رازی به شکل نمک شیلاتی(نخودی) در کیسه‎های ۲۵، ۳۰، ۴۰، ۵۰ و ۱۰۰۰ کیلوگرمی خدمت شما مشتری عزیز ارائه می‎گردد. با مراجعه به صفحه محصولات ما می‌توانید کلیه محصولاتی که در صنعت نمک شیلات توسط شرکت میعاد بازرگانان رازی تولید و عرضه می‌شود را مشاهده کنید.

---